Bogumiła szła polnymi ścieżkami do pobliskiego lasu, aby zebrać grzyby, które pokazały się w ogromnej ilości po ostatnich deszczach. Cieszyła się tą chwilą, ponieważ słońce pięknie świeciło, ptaki śpiewały, zieleń późnoletnia cieszyła oczy. A do tego lubiła zbierać grzyby, oczyszczać je i gotować. Była trzydziestopięcioletnią kobietą, o jasnych, długich włosach. Urodzenie trójki dzieci nie wpłynęło na jej wygląd zewnętrzny. Była wciąż wiotka, smukła i zgrabna. Dzieci były zdrowe, mąż dobry i pracowity, pogoda piękna, czegóż chcieć więcej? Dlatego z całego serca dziękowała Swarożycowi i błogosławiła wszystkim. Na chwilkę zatrzymała się i położyła w trawie. Przypomniała jej się młodość i to, jak postanowiła, kto będzie jej mężem.
Było to osiemnaście lat wcześniej. Jej ojciec, znany woj w ich plemieniu, zdecydował, że Bogumiła ma zostać wydana. Była piękna, pracowita i mądra, więc wielu mężów pojawiało się w jej rodzinnym domu, by zabrać ją do siebie. Ojciec wskazywał na kolejnych kandydatów, na ich majętnośc, sławę wojacką, siłę, jednak Bogumiła ceniła inne wartości i nie godziła się na żadnego z nich. Ojciec gniewał się na nią, sapał i próbował wymusić na Bogumile zgodę. Ta jednak uparcie odmawiała. Pewnego dnia pojawił się w ich domu znany woj, prawa ręka księcia ich plemienia, człek majętny, sławny, ceniony, silny. Zwał się Boguchwał i pysznił się tym, kim jest i co osiągnął oraz zamierza osiągnąć. Wymieniał swoje zalety, możliwości, siłę i bogactwo swego domostwa. Bogumiła słuchała tego, jednak nie zachwycało jej to, co mówił Boguchwał. Podziękowała za wizytę i wyszła do swoich prac. Ojciec przyszedł za nią do pomieszczenia kuchennego i powiedział:
– Chcę, abyś się wydała za Boguchwała, bo to najlepszy kandydat ze wszystkich i wielki to honor dla naszej rodziny, że zechciał cię.
Bogumiła odrzekła mu:
– Ojcze, teraz mam wiele pracy, jednak wieczorem powiem ci, co myślę o Boguchwale i co cenię w mężach, dobrze?
Ojciec:
– Dobrze, poczekam do wieczora, jednak mów mi prawdę, bo nie zdzierżę dłużej twojego odmawiania wszystkim sławnym wojom, którzy do nas zawitali.
Bogumiła gotowała i sprzątała domostwo, a wieczór się zbliżał. Myślała o swojej mamie, która ją odumarła, o swojej babci, która nauczyła ją tak wielu rzeczy, tego, co należy cenić w ludziach, jak kochać naturę. Babcia była mądrą i dobrą osobą. Teraz brakowało Bogumile babci i matki. „ Pewnie pomogłyby mi w rozmowie z ojcem” – pomyślała. Ojciec. Kochała tego wielkiego męża, znanego woja i gospodarza. Jednak nie za sławę czy męstwo, bo dla niej zabijanie nie było powodem do chwały. Kochała go jako człowieka, który pod maską wojaka miał wiele ciepłych uczuć. Nie umiał ich jednak okazać, zwłaszcza jej. Widać było czasem, że ma do niej żal, że jego żona umarła w połogu. Cenił inne wartości niż ona. Dlatego nie umiał zrozumieć, dlaczego córka nie chce się wydać za żadnego z wojów. A Bogumiła wróciła pamięcią do mężczyzny, którego naprawdę kochała i szanowała. Miłosz był prostym synem bartnika. Znała go od dziecka, mieszkał wraz z ojcem, matką i rodzeństwem w lesie. Był w tym samym wieku, często chodziła do lasu, aby z nim pobyć i przyglądać się leśnemu życiu. Miłosz i jego rodzina wiedli proste życie w zgodzie z naturą. Bartnik, którego zwano Pszczółka, zajmował się opieką nad wszystkimi barciami w lesie. Barcie te, to były naturalne dziuple w drzewach. Pszczółka nie budował barci, ponieważ uważał, że pszczoły są wolne i tak mają żyć. A te odwdzięczały mu się najlepszym miodem oraz woskiem. Jego żona, na którą wołano Zielarka, znała się na wszystkich ziołach i potrafiła leczyć wszelkie choróbska. Była bardzo znana i poważana w plemieniu. Pomagała ludziom, jednak zawsze im powtarzała, że choroby biorą się z tego, że opanowuje ich żądza posiadania, władzy, majętności. Uciekają od natury i dlatego chorują. Była mądra i wiedziała, że najpierw choruje dusza, a potem ciało. Chętnie dzieliła się swoją wiedzą, a Bogumiła często jej towarzyszyła i uczyła się od niej. Oczywiście w tajemnicy przed ojcem. Najważniejszym celem jej częstych wizyt w lesie, u bartników, był ich syn, Miłosz. Dobry i szlachetny mężczyzna, który przejął wszystkie najlepsze cechy od swoich rodziców. Żył w zgodzie z naturą, ze zwierzętami, które nigdy nie czyniły mu krzywdy. Uczył Bogumiłę w czasie ich wędrówek, że żadne zwierzę nie zaatakuje człowieka, bez działania z jego strony. I rzeczywiście, widziała jak witał się z wilkami, niedźwiedziami, rysiami, a te go nie atakowały. Miłosz miał również zostać bartnikiem, jak jego ojciec. Kochał pszczeli świat i jego owoce. Wiedział, jak dbać o to, by miód był najlepszy, a wosk służył jak najdłużej. Każda chwila spędzona z Miłoszem i jego rodziną była samą radością. Bogumiła czuła, że nie jest obojętna Miłoszowi, jednak ten, będąc opiekuńczym i szlachetnym, nigdy nie przekroczył sfery intymności Bogumiły. Kilka razy ich dłonie się spotkały w czasie wędrówek, kilka razy jej włosy pogładziły jego twarz, wywołując lekki rumieniec, jednak to były jedyne pieszczoty, na które sobie pozwolili.
Bogumiła ocknęła się z zadumy, słońce zachodziło za lasem. Zbliżała się rozmowa z ojcem. Poszła do jego komnaty. Ta była pełna poroży, skór zabitych zwierząt oraz elementów uzbrojenia pokonanych wojów. W komnacie panował półmrok, a ojciec siedział na swoim siedzisku i wyraźnie czekał na Bogumiłę. Usiadła naprzeciwko i czekała na słowa ojca.
– Dlaczego nie chcesz się wydać za Boguchwała? – zapytał
– Bo nic do niego nie czuję, nie chcę dzielić jego życia, sławy, majątku ni zaszczytów – odrzekła Bogumiła
– To najlepszy kandydat dla ciebie córko, wiesz że chcę twego dobra, że wszystko, co robię od śmierci twej matki, robię dla ciebie, abyś miała bogactwo, ziemię, pozycję w naszym plemieniu, a ty odmawiasz zgody na zaślubienie Boguchwała? Popatrz, jaki będziesz miała majątek, gdy przejmiesz po mnie nasze ziemie – rzekł ojciec
– Ojcze, nie rozumiesz mnie wcale, nie prosiłam cię o to, byś powiększał majątek, zdobywał nowe ziemie, walczył z ludźmi. Nigdy nie pytałeś mnie o to, czego chcę, co kocham, co jest dla mnie ważne – mówiła Bogumiła. – Nigdy mnie nie przytuliłeś, a tego najbardziej potrzebowałam. Nie pieniędzy, majątku, twoich zdobyczy. Jedynie twej bliskości i ciepła. Jest to w tobie, jednak zamknąłeś się na to po śmierci mamy, a w ten sposób zamknąłeś się na mnie – mówiła dalej. – A Boguchwał jest podobny do ciebie, stale walczy i zdobywa, niszcząc innych. To jest droga do dobrego życia? Może, ale nie do mojego. Ja wiem za kogo chcę się wydać i nic tego nie zmieni, nawet jeśli mi będziesz nakazywał, to ucieknę od każdego, za kogo zechcesz mnie wydać – powiedziała Bogumiła i zamilkła.
Ojciec siedział zaskoczony tym, co usłyszał. W sercu przyznawał rację córce, jednak jego duma kazała mu ją ukarać za takie słowa i przeciwstawianie się jego zdaniu.
– Od dzisiaj masz zakaz wychodzenia dokądkolwiek poza nasze domostwo, przygotowuj się do ślubu z Boguchwałem, a jeśli spróbujesz od niego uciec, to cię znajdę i odprowadzę z powrotem, a teraz wyjdź do swojej komnaty – powiedział ojciec i wskazał palcem drzwi.
Bogumiła poszła do swej komnaty, położyła się na łożu i zapłakała. Wiedziała, że ojciec w swej dumie nie zmieni zdania. I wiedziała, że nie wyda się za Boguchwała. Potrzebowała pomocy. Zaczęła się cicho modlić do babci i mamy z prośbą o nią. Mówiła cichutko o swojej miłości do Miłosza, o tym jak pragnie żyć. Prosiła obie kobiety o wsparcie. Zasnęła. Obudziła się rano, wstała i poszła uwarzyć ojcu jedzenie. Okazało się, że ojciec wyjechał raniutko na polowanie. Wiedziała, że gdy jest wzburzony, zawsze tak robi. Biedne zwierzęta. Ojciec nie wracał cały dzień, więc Bogumiła zaczęła się niepokoić. Po kolejnych dwóch dniach zdecydowała się złamać zakaz ojca i poszła do pobliskiej osady, by się czegoś dowiedzieć. W osadzie dowiedziała się jedynie, że ojciec zebrał kilku myśliwych trzy dni wcześniej i udał się na polowanie. Oni wrócili pierwszego dnia, a on gdzieś im zniknął. Czasem tak bywało, zwłaszcza gdy był wzburzony, a taki był, więc nie przejmowali się jego zniknięciem. Bogumiła po tych słowach przeraziła się. Wróciła do domostwa i postanowiła udać się do Miłosza, aby ten pomógł jej odnaleźć ojca. Gdy dotarła do domu Pszczółki wszyscy ucieszyli się na jej widok. Zaprowadzili do alkowy, gdzie znalazła swego ojca. Spał. Pszczółka opowiedział jej, jak się rzecz miała. Gdy cztery dni wcześniej obchodził swoje dziuple, usłyszał nawoływania myśliwych. Większość głosów oddalała się, jednak jeden był całkiem bliski. Usłyszał także pomruki niedźwiedzia. Domyślił się, że jeden z myśliwych napotkał niedźwiedzia i zanosi się na walkę. Zawołał Miłosza, który był na drzewie i poszli w kierunku odgłosów. Walka trwała, gdy się zbliżyli. Mąż opędzał się przed niedźwiedzicą swoim oszczepem, a ta machała łapami. Był ranny i krew lała się z rozerwanego boku. Miłosz podbiegł do niego i zawołał do niedźwiedzicy. Ta usłyszała głos i odwróciła się w kierunku Miłosza. Poznała go. Zatrzymała się i opadła na cztery łapy.
– Gdzie są twoje młode, bo pewnie ich bronisz? – zapytał Miłosz
Niedźwiedzica przesunęła głowę w kierunku pobliskich krzaków i pokazała to miejsce nosem.
– Więc idź teraz do nich i daj im miodu – powiedział Miłosz i wyciągnął spory plaster z torby.
Niedźwiedzica jeszcze się wahała, jednak po chwili, gdy Miłosz pogładził jej pysk, wzięła w zęby plaster i powoli odeszła w zarośla.
Bartnicy zabrali rannego do swego domu i zaopiekowali się nim. Stracił sporo krwi, ale miał szanse na wyzdrowienie.
Bogumiła została w domu bartników i doglądała ojca. Ten jakby się zmienił. Walka z niedźwiedziem, słowa Bogumiły, rana, spowodowały jego przemianę. Raz nawet pogłaskał Bogumiłę po włosach, gdy ta obmywała mu wywarem z ziół ranę. Po dwóch tygodniach mógł wrócić do domu.
W domostwie wszystko było tak, jak wcześniej. Oprócz ojca. Wieczorem po powrocie ojciec poprosił Bogumiłę o rozmowę.
– Widzisz córko, rana spowodowała, iż kilka rzeczy zobaczyłem inaczej. To, w jaki sposób Miłosz odwołał niedźwiedzicę, dom bartników i ich wzajemne relacje, ciepło, które tam jest, pokazały mi, że myliłem się w wielu kwestiach. Zwłaszcza tyczących się tego, co jest ważne w życiu. Zdrowie i spokój są najważniejsze i radość. To zobaczyłem tam, w lesie i tak chcę żyć. I zobaczyłem coś jeszcze. Miłość w twoich i Miłosza oczach. To jest ten, którego chcesz za męża? – zapytał ojciec
– Tak ojcze, Miłosz to ten, za którego się wydam – odpowiedziała ciepło Bogumiła.
– Masz moją zgodę i błogosławieństwo – odrzekł ojciec i wyciągnął ramiona do Bogumiły.
Bogumiła przytuliła go mocno, a on się rozpłakał, jak małe dziecko. Wiedziała, że w tej chwili stał się człowiekiem przed którym uciekał. Ucałowała jego zmierzwione włosy i pogładziła po policzku.
I powiedziała: kocham cię ojcze.
– I ja ciebie kocham córeczko – odparł ojciec przez łzy.
Bogumiła leżała w trawie i uśmiechała się do matki i babki. Ta modlitwa i ich pomoc z nią związana odmieniły ojca, a jej pozwoliły wydać się za Miłosza i być szczęśliwą.
Krzysztof Matusiak (Medium Nr 9)
